باورداشت مهدویت در خطبه غدیر- عبارت هشتم
«أَلَا إِنَّهُ الْغَرَّافُ من بَحْرٍ عَمِيق»
«بدانيد او از دريايي عميق بهره مي گيرد.»
«بحر عميق» يعني درياي ژرف و «غرفه» يعني پيمانه. اتاق را هم غرفه ميگويند؛ زیرا به معنای جایي محدود است. «غراف» صيغه مبالغه است؛ يعني بسيار پيمانه برمي دارد؛ به این معنا که متصل به درياي ژرف است.
در اصطلاح روايات و ادبيات عرب و غيرعرب، دريا به معني دانش است. البته دريا را بعد از دانش به رحمت و عطوفت نیز تشبيه مي کنند؛ مثلاً ميگويند: درياي عطوفت، درياي رحمت، درياي فضل، درياي جود، درياي عدل و ... . ولي اصل دريا که آب زلال است به معناي علم و دانش بهکار رفته است. در قرآن هم به این معنا اشاره شده است که آب را به معنای علم و دانش ائمه عليهم السلام گرفته اند: [1] «فَمَنْ يَأْتيكُمْ بِماءٍ مَعينٍ»؛ [2] یعنی چه کسي آب گوارا برايتان خواهد آورد؟ لذا «إِنَّهُ الْغَرَّافُ من بَحْرٍ عَمِيق» يعني امام زمان (عج) در کنار درياي رحمت، درياي دانش و درياي رأفت و عطوفت الهي قرار گرفته است و همه این ها پایان ناپذیر است؛ زيرا به درياي لايزال الهي متصل است. از طرفی وظیفة ما نيز این است که به آن دريا و سرچشمه متصل باشيم. در قرآن کريم خداوند ميفرمايد:
امام باقر عليه السلام در ذیل این آیه مي فرمايند: «و رابطوا إمامكم المنتظر» [4] این یعنی ارتباط ما با امام زمان (عج) باید یک ارتباط دوطرفه باشد و از خداوند بخواهیم که رفاقت و ارتباط ما را با آن حضرت از طریق ترک گناهان بیشتر نماید و در ارتباط بیشتر با ایشان است که انسان مسلمان زندگی میکند، می میرد و محشور می شود. اين که گفته اند روح همه عبادات و اعمال، وجود امام زمان (عج) است، يا «بالإمام تمام الصلاة و الزكاة و الصيام و الحج و الجهاد و توفير الفيء و الصدقات و إمضاء الحدود و الأحكام...» [5]، به خاطر اين است که اگر اين ارتباط نباشد روح عبادت در انسان از بين مي رود.
لذا «أَلَا إِنَّهُ الْغَرَّافُ من بَحْرٍ عَمِيق» يعني امام زمان (عج) از بحر عميق غرفه برمي دارد و پيمانه پيمانه از آن استفاده مي کند. همان طور که گفتیم غراف، صيغه مبالغه است؛ به این معنا که امام زمان (عج) وقتی حکومت جهاني را تشکيل می دهد، يک دستش در درياي عميق و يک دستش در اجراي قوانین در جهان است و اين نشان مي دهد که آن حضرت به درياي ژرف نامتناهي وصل است. دارایي و سرمايه وسيع دنيوي و اخروي را در اختيار دارد. البته به این معنا نيست که امام زمان (عج) علمش از پيغمبر بيشتر است؛ بلکه یعنی پيغمبر علومي داشته که نمي توانسته است در آن زمان ابراز کند و امام زمان (عج) آن ها را ابراز مي کند. در تأیید این مطلب روایتی از امام صادق عليه السلام وجود دارد که می فرمایند:
«همه علم و دانش بيست و هفت حرف (باب) است، پس همه آن هايي که از آدم تا خاتم و از خاتم، تا امام زمان عليهم السلام آورده اند دو حرف است که وقتی امام زمان (عج) ظهور می کند، آن بیست و پنج حرف دیگر را خارج می کند و با ضمیمه کردن آن دو حرف ـ که تا قبل از ظهور خارج شده بود ـ آن بیست و هفت حرف از را در بین مردم منتشر می کند.»
البته این علوم غیر از علوم ظاهری است که منظور اصلی از علم، علم خداشناسي و توجه به خدا و مبادي و مبدأ و معاد جهان است.