مهدویت رو در رو با جاهلیت- بخش سوم: مهدویت در تقابل با جاهلیت

یکی از جلوه های زیبای ظهور و ایجاد حکومت جهانی امام مهدی (عج)، نابودی و محو جاهلیت و تاریکی های وحشت زای نادانی و سفاهت بشر است. جاهلیت و بی خردی ای که در طول قرون و اعصار، گاهی به نام علم و عقلانیت، مقام والای انسانی را از اوج ملکوت، به حضیض پست ترین مراتب حیوانی کشانده است.
بر اساس بشارت های «قرآن کریم» و معصومان علیه السلام، آن حجت حق جلوه گری می کند تا زشت ترین جلوه های نادانی و سفاهت قرون و اعصار را در هم شکند و با جلوه های نورانی خویش، دنیایی پر از علم و عقل، حکمت، صفا و صمیمیت به وجود آورد.
درباره ی جاهلیت ستیزی حضرت مهدی (عج)، احادیث و روایات فراوانی مطرح شده که به نقل دو روایت اکتفا می کنیم.
1. از امام محمد باقر علیه السلام پرسیدند:
هرگاه قائم ما قیام کند، با چه روشی با مردم رفتار می کند؟ حضرت فرمودند: «به سیره و روشی که رسول خدا عمل می کرد، تا اسلام را پیروز گرداند.»
راوی پرسید: سیره ی رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم چگونه بود؟ حضرت می فرماید:
«آنچه را که در جاهلیت بود، باطل کرد و با مردم به شیوه عدل مواجه شد.
همچنین امام عصر عجل الله تعالی زمانی که قیام کند؛ آنچه را که در عصر جاهلیت و آرامش و تن آسایی در اختیار مردم بود، باطل می کند و با مردم به عدل رفتار می کند.»
2. از امام صادق علیه السلام در مورد سیره ی امام مهدی (عج) سوال کردند؟ حضرت فرمودند: «آنچه را که رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم انجام داد، انجام می دهد و آنچه را که رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم از آثار و شیوه های جاهلی نابود کرد، نابود می کند و اسلام را تجدید حیات می بخشد.»
یک سؤال اساسی و مهم؛ با توجه به حاکمیت سلطه و قدرت های استکباری بر جهان امروز و با توجه به سیطره عظیم امپریالیسم خبری بر شرق و غرب عالم و با عنایت به گسترش فساد و ظلم در گیتی؛ آیا امیدی به نجات انسان از جاهلیت قرون و اعصار هست؟ آیا صبح صادقی برای انسان سرگردان در ظلمات وجود دارد؟ آیا پنجره ای به سوی نور و بهار و سرسبزی دنیای آفت زده، باز می شود؟
آری، نه تنها امیدی هست، بلکه این اراده خدا [1] و وعده حتمی [2] اوست که:

یوسف گم گشته باز آید به کنعان غم مخور
کلبه ی احزان شود روزی گلستان غم مخور

اما چگونه؟
امام مهدی عجل الله تعالی شیوه های جاهلی بشر را از میان می برد، آن چنان که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم جاهلیت زمان خویش را نابود فرمود.
توجه به چند فراز ، این مطلب را روشن تر می کند.

1. از نشانه های اصلی و مهم عصر جاهلیت، نشناختن و نداشتن رهبر و امام شایسته و معصوم است. در حالی که اولین شاخصه ی حکومت مهدوی؛ امامت و رهبری امام معصوم، حضرت مهدی علیه السلام است.
رهبری حکومت واحد جهانی را خدای متعال بر عهده ی بنده صالح خود، حضرت حجت بن الحسن (عج) قرار داده و او یگانه انسان روی زمین است که امروز خدای متعال، معصوم بودن او را امضا فرموده است. اوست که از هر گونه لغزش و آلودگی، اشتباه کاری و خطا بر کنار است.
امام رضا علیه السلام در فرازهایی از دعایی که به یونس بن عبدالرحمن تعلیم دادند، می فرمایند:
«خدایا همانا او (مهدی عجل الله تعالی) بنده توست که او را برای خودت خالص فرموده ای و بر غیبت و پنهانی خویش برگزیده ای و او را از هر گناه دور داشته ای و از هر عیب و نقصی در امام قرار داده ای و از هر پلیدی پاکش فرموده ای و از هر آلودگی سالم داشته ای.» [3]
امام مهدی علیه السلام با چنین مشخصه ممتازی (عصمت) دست همه ی قدرتمندان و زورمندان فاسد که دنیا را به جهل و فساد و تباهی کشانده اند، کوتاه می کند.
2. او می آید تا دانش و بینش انسان به جاهلیت کشیده شده را به اوج برساند. او از نظر دانش و بینش همتای جدش علی بن ابیطالب علیه السلام است و دانش های علوی در سینه ی او موج می زند. او گنجینه ی دانش الهی در زمین است و تمام علوم پیامبران گذشته به حضرتش به ارث رسیده است. او به همه ی زوایای این جهان گسترده، آگاهی دارد. راه های آسمان را به گونه ای می شناسد که دانشمندان امروزی، حتی به اسرار زمینی آن، آگاهی ندارند.
امام باقر علیه السلام می فرماید:
«آنگاه که قائم ما قیام کند، خداوند دستش را بر سر بندگان خواهد گذاشت. عقل های آنها را جمع و تفکرشان را کامل خواهد کرد.» [4]
و از امام سجاد علیه السلام نقل شده که فرمودند:
«علم بیست و هفت حرف است. آنچه پیامبران آوردند و برای مردم آشکار ساختند؛ تنها دو حرف بوده است و مردم تا به امروز، جز آن دو حرف را نشناخته اند. هنگامی که قائم ما قیام کند، بیست و پنج حرف دیگر را آشکار می کند و در بین مردم بسط می دهد و بر آن دو حرف گذشته می افزاید و بیست و هفت را می پراکند.» [5]
3. برای از بین بردن همه آثار جاهلیت قرون و اعصار، یاران مهدی عجل الله تعالی با او این چنین بیعت می کنند:
«هرگز دزدی نکنند، زنا نکنند، مسلمانی را دشنام ندهند، خون کسی را به ناحق نریزند، به آبروی کسی لطمه نزنند، به خانه کسی هجوم نبرند؛ کسی را به ناحق نزنند؛ طلا، نقره، گندم و جو ذخیره نکنند؛ مال یتیم را نخورند؛ مشروب نخورند، حریر و خز نپوشند؛ در برابر سیم و زر سر فرود نیاورند؛ راه را بر کسی نبندند، راه را ناامن نکنند؛ گرد هم جنس بازی نگردند؛ به کم قناعت کنند؛ طرفدار پاکی باشند، از پلیدی گریزان باشند؛ به نیکی فرمان دهند و از زشتی باز دارند.»
امام مهدی عجل الله تعالی نیز در حق خود تعهد می کند که:
«از راه آنها برود؛ جامه ای مثل جامه آنها بپوشد، مرکبی همانند مرکب آنها سوار شود، آن چنان که آنها می خواهند باشد، به کم راضی و قانع شود؛ زمین را به یاری خدا پر از عدالت کند، چنان که پر از ستم شده است؛ خدا را آن چنان که شایسته است، بپرستد؛ برای خود دربان و نگهبان احتیار نکند و...» [6]
4. در طول تاریخ، عاملان اصلی انحرافات فکری و تحریف حقایق و دیگرگون کردن متون مذهبی سه گروه بوده اند:
گروه اول، روحانیون دنیادار و وابسته به حکومت فاسد.
گروه دوم، سرمایه داران و اشراف و به تعبیر «قرآن» مترفین.
گروه سوم، حکومت های غیر اسلامی و به ظاهر اسلامی.

از دشوارترین مبارزات امام مهدی عجل الله تعالی مبارزه با این گروه ها است. چون این مبارزه، مبارزه با همه ابعاد فکری ریشه دار در یک جامعه است، آن هم با چهره حق به خود گرفته.
امام علی علیه السلام درباره شیوه رفتار امام زمان عجل الله تعالی در این خصوص می فرماید:
«چون مهدی آید، هواپرستی را به خداپرستی بازگرداند، آنگاه که همه خداپرستی را به هواپرستی بازگردانده باشند. و رأی ها و نظرها و افکار را به قرآن بازگرداند، آنگاه که قرآن را به رأی ها و نظرها و افکار خود بازگردانده باشند.» [7]
و پیامبر اکرم صلی الله می فرمایند:
«مردم را بر اساس دین و شریعت من برپا می دارد و آن ها را به کتاب پروردگار بزرگ دعوت می کند.» [8]
و در آن نهضت عظیم جهانی، باز هم رسالت عظیم اسلام است که ملت ها را از گرداب جهالت و سرگردانی نجات دهد و امام مهدی عجل الله تعالی، مُجدِد اسلام راستین ضد جهل و نادانی خواهد بود.
5. امروز در جوامع انسانی، امنیت فردی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به شدت مورد هجوم واقع شده و سیر جنایات هرروز، رو به افزایش است. دوران قیام حضرت مهدی عجل الله تعالی عصر بازگشت حق به صاحبان حقوق است، عصر نجات مظلوم از ظلم است، عصر رهایی بشر از دام تباهی و عصر آزادی انسان از بند هرگونه پلیدی است.
حضرت امام حسن عسکری علیه السلام در سفارش های خویش به فرزندش حضرت مهدی عجل الله تعالی می فرماید:
«خداوند با دست تو مکر ستمگران را می شکند. شعائر دین را باز می گرداند. آفاق جهان را روشن می سازد و آرامش و صلح را از کران تا کران برقرار می کند... کودکی که در گهواره آرمیده، آرزو می کنند که بتواند به سوی تو بشتابد. وحشیان صحرا آرزو می کنند که بتوانند به سویت راهی یابند. اقطار و اکناف جهان، سبز و خرم می شود. چهره دنیا خندان و قله های شرف و عظمت از تو شاداب و خرامان می گردد. شالوده ی حق استوار می شود و فراری های احکام دین به آشیانه های خود باز می گردد. ابرهای پیروزی، باران نصرت را سیل آسا بر تو فرو می ریزد. دشمنانت خوار و زبون و دوستانت عزیز و پیروز می شوند. در روی زمین از ستمگران جنایتکار و منکران طغیانگر و دشمنان تجاوزگر و مخالفان عنادگر احدی باقی نمی ماند. هرکسی به خدا توکل کند، خداوند او را بس است. خداوند امر خود را به پایان می رساند، که خداوند برای هرچیز، اندازه ای مقرر فرموده است.» [9]
عصر جاهلیت، عصر وحشت، خیانت، ناامنی، جنگ و خونریزی بود و امروز دنیای متمدن، شاهد همه این جنایات است. اما عصر نورانی حکومت امام مهدی عجل الله تعالی عصر رهایی، امنیت، آسایش، عدالت و دادگری است.
6. عصر جاهلیت عصر بی هویتی و بردگی، زنده به گور شدن زنان و دختران، عصر به تاراج رفتن حیثیت و شخصیت واقعی زن، دوران تبرج و وسیله ی کام جویی از این موجود برای مردان بود. در چنان روزگاری، پیامبر رحمت صلی الله علیه و آله و سلم، به فرمان پروردگار، دل های مأیوس آن ستمدیدگان را روشن ساخت و شخصیت و هویت واقعی زنان را به آنان بازگرداند.
اسوه های زیبای قرآنی از زنان بزرگ تاریخ، مانند مریم، آسیه، هاجر و ... و حضور زنان بزرگی چون: حضرت فاطمه سلام الله علیها و حضرت خدیجه سلام الله علیها و ... در زمان صدر اسلام، آینه ی تمام نمای جلال و جمال حق در بینش اسلام است.
زنان در دنیای امروز چنان که می دانیم وضعیت بهتری از عصر جاهلیت ندارند. یکی از ثمرات قیام امام مهدی عجل الله تعالی بازگرداندن هویت و شخصیت واقعی زن به او است. زنان در قیام و حکومت امام مهدی عجل الله تعالی مقام و موقعیت خاصی دارند.
امام باقر علیه السلام می فرماید:
«به خدا سوگند، سیصد و سیزده نفر می آیند که پنجاه نفر از این عده زن هستند و بدون قرار قبلی در مکه کنار یکدیگر جمع خواهند شد. این است معنای آیه ی شریف: «هرجا باشید خداوند همه ی شما را حاضر می کند؛ زیرا او بر هرکاری توانا است.» [10]
دسته ی دوم، چهارصد بانوی برگزیده هستند که خداوند آنان را برای حکومت جهانی حضرت ولی عصر عجل الله تعالی در آسمان ذخیره کرده است و با ظهور آن حضرت، به همراه حضرت عیسی علیه السلام به زمین می آیند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:
«عیسی بن مریم به همراه هشتصد مرد و چهارصد زن از بهترین و شایسته ترین افراد روی زمین فرود خواهد آمد.» [11]
عده ای از زنان هم در رجعت باز خواهند گشت.
دوران بردگی، وحشت و استثمار زنان به پایان خواهد رسید و در عصر زیبای ظهور، به رشد و کمال خویش ادامه خواهند داد.
امام باقر علیه السلام می فرماید:
«در آن دوران حتی زنی ناتوان از مشرق به سوی مغرب می رود و هیچ کس مانع او نمی شود.» [12]
همچنین از آن حضرت نقل شده است که فرمودند:
«در آن زمان حکمت و دانش به ایشان ارزانی می شود، تا جایی که زنان در خانه ی خود به کتاب خدا و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم حکم می کنند.» [13]
و اینها همه نشانه ی مبارزه ی بی امان امام مهدی عجل الله تعالی با آثار جاهلیت انسان در طول قرون و اعصار است و به فراز بردن این موجود تا اوج ملکوت و بازگرداندن هویت واقعی انسان به اوست.

پی نوشت:

1- سوره قصص، آیه 5.
2- سوره نور، آیه 55.
3- جمال الاسبوع، ص 507.
4- منتخب الاثر، ص 483.
5- آینده جهان، ص 53.
6- منتخب الآثر، ص 469.
7- نهج البلاغه، خ 138.
8- کمال الدین و تمام النعمة، ص 411.
9- بحارالانوار، ج 10، ص 104.
10- همان، ج 52، ص 223.
11- معجم الامام المهدی، ج 1، ص 534.
12- بحارالانوار، ج 10، ص 104.
13- همان ، ج 52، ص 352.