عثمان بن سعید (1)
نام: عثمان بن سعید
کنیه ها:
• ابو عمرو
• ابو محمّد
القاب: [1]
• سمّان (زیّات): به منظور استتار در فعالیت های سیاسی، مذهبی خود روغن فروشی می کرد و اموالی را که شیعیان برای امام حسن عسکری علیه السلام به وی تسلیم می کردند از ترس دستگاه عبّاسی میان ظرف روغن پنهان می کرد و به امام می رساند.
• اسدی: چون از قبیله ی «بنی اسد» بود.
• عسکری: چون از محلّه ی عسکر (سامرا) بود. برخی گفته اند چون ایشان ملازم با امام هادی و امام عسکری علیهم السلام بودند به این لقب نامیده شده.
• عَمری: لقب مشهور ایشان است. چون جدّ پدری ایشان عمری بود. در کتاب بحارالانوار آمده است: امام حسن عسکری علیه السلام چون نام طولانی او را شنید فرمود: اسم عثمان و کنیه ی او «ابوعمرو» در یک شخص جمع نمی شود و دستور دادند کنیه ی او را برهم زنند و او را «عمری» نامیدند.
[1] برگرفته از پژوهشی پیرامون زندگانی نوّاب خاص امام زمان اروحنا له الفداء، علی غفارزاده.
اولاد:
• محمد بن عثمان: دومین نائب امام زمان ارواحنا له الفداء است.
• احمد بن عثمان
دوران قبل از نیابت:
• وکیل خاصّ و نماینده سه امام معصوم علیهم السلام:[2]
از همان دوره ی نوجوانی در بیت عصمت و امامت افتخار خدمت داشت. در سن 11 سالگی خدمتگزاری حضرت امام هادی علیه السلام را عهده دار شد. در 10 سال آخر زندگی (سال 254 ه. ق. زمانی که امام هادی علیه السلام به لقاءالله پیوست) رئیس وکلای امام عسکری علیه السلام شد و تمام وجوهاتی که پیروان امام عسکری علیه السلام توسط وکلا می فرستادند به خدمت امام می برد و پس از آن نیز نائب خاصّ امام مهدی ارواحنا له الفداء شد.
[2] تاریخ عصر غیبت، پور سید آقایی، جبّاری، عاشوری، حکیم، ص 286.
• ثقه و امین حضرت امام هادی علیه السلام:[3]
امام هادی علیه السلام فرمود:
این ابو عمرو (عثمان بن سعید عمری) فردی موثق و امین است. او مورد اعتماد من است، آنچه به شما می گوید، از جانب من می گوید و آنچه به شما می رساند از طرف من می رساند.
[3] تاریخ عصر غیبت، پور سید آقایی، جبّاری، عاشوری، حکیم، ص 286.
• تمجید و مدح امام حسن عسکری علیه السلام از ایشان:[4]
این ابو عمر (عثمان بن سعید) مردی موثق و امین است، هم مورد وثوق امام گذشته بود و هم در نزد من در زمان حیات و ممات موثق می باشد، آنچه به شما می گوید و آنچه به شما رساند از طرف من است.
[4] الغیبه، شیخ طوسی، ص 354، حدیث 315.


مسئولیت بزرگ نایب اول:[5]
با ولادت امام زمان ارواحنا له الفداء، امام حسن عسکری علیه السلام پیکی به دنبال عثمان بن سعید فرستاد و او را احضار کرد، وقتی عثمان بن سعید آمد، امام عسکری علیه السلام فرمود:
ده هزار رطل (84 مثقال) نان و ده هزار رطل گوشت بخر و آن را تقسیم کن و به خاطر آن مولود، چندین گوسفند عقیقه کن. (مولودی که باید در نهایت خفاء بماند و دشمن از آن بی اطلاع باشد و از طرفی باید برای خواصّ معلوم گردد تا در شک و تردید نمانند و حقیقت برای آنها روشن شود.)
[5] پژوهشی پیرامون زندگانی نوّاب خاص امام زمان اروحنا له الفداء، علی غفارزاده، ص 114.
ر مهدی پور، ج 1، ص 297.