پیامبر اکرم (ص) می فرماید: ... خداوند از فرزندان حسین (ع) امامانی قرار داده است که راه و روش و آیین مرا بر پا می دارند. نهمین آنان قائم خاندان من «مهدی» امتم می باشد. او شبیه ترین مردمان به من است، در سیما و گفتار و کردار. پس از غیبتی طولانی و سرگردانی و سردرگمی مردم ظاهر می شود و آنگاه آیین خدا را آشکار می سازد، پس زمین را از عدل و داد پر می کند پس از آنکه از ستم و بیداد لبریز شده باشد.
امام مهدی (عج) در سخن فاطمه (س)
جابر می گوید: خدمت حضرت فاطمه (س) رفتم، لوحی نزد آن بانو نهاده بود که در آن نام های امامان نوشته شده بود (از آن جمله درباره ی دوازدهمین امام چنین آمده بود) پس از امام یازدهمین (امام حسن عسکری (ع) ) راه امامت را کامل می کند با فرزندش که رحمت برای همه ی جهانیان است. او (امام دوازدهم ) دارای کمال موسی و شکوه عیسی و شکیبایی ایوب است. در زمان غیبت این امام، دوستان من (دوستداران راستین) به مشکلات گرفتار می شوند.... آنان به حق، دوستان منند (چون در دینداری پایداری می کنند) درود و رحمت خداوند بر آنان باد. (مردمان در دوران غیبت) بی گمان هدایت شدگان و راه یافتگانند.
شناخت حجت خدا و امام عصر(عج):
اولین و مهمترین وظیفه ای که هر شیعه ی منتظر بر عهده دارد، کسب معرفت به وجود مقدس امام و حجت زمان خویش است. این موضوع تا بدان درجه از اهمیت قرار دارد که در روایات بسیاری که به طریق شیعه و اهل سنت از پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه معصومین (ع) نقل شده، آمده است: هر کس که بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلی مرده است. و در روایت دیگری از امام محمد باقر (ع) نقل می کند: هر کس در حالی که امامی نداشته باشد بمیرد، مردنش مردن جاهلیت است و هر آنکه در حال شناختن امامش بمیرد، پیش افتادن و یا تأخیر این امر [دولت آل محمد(عج)] او را زیان نرساند و هرکس که بمیرد در حالی که امامش را شناخته، همچون کسی است که در خیمه ی قائم (عج) با آن حضرت باشد.
امام صادق (ع) در مورد کمترین حد معرفت امام می فرماید: کمترین حد معرفت به امام آن است که [بدانی] امام مساوی با پیامبر (ص) است مگر درجه نبوت. امام، وارث پیامبر است و همانا اطاعت از او اطاعت از خدا و رسول خداست و باید در هر امری تسلیم او بود و به سخن و فرمان او عمل کرد. نکته ای که در این جا باید در نظر داشت، این است که شناخت امام زمان (عج) از شناخت دیگر امامان معصوم (ع) جدا نیست و اگر کسی به طور کلی به شأن و جایگاه ائمه هدی واقف شد، صفات و ویژگی های آنها را شناخت و به مسئولیت خود در برابر آنها پی برد، قطعاً نسبت به امام عصر (عج) به شناختی شایسته می رسد. شاید بتوان گفت که شناخت نشانه ها و علایم ظهور نیز یکی از فروع شناخت امام عصر (عج) است، زیرا شناخت دقیق نشانه ها و علایم ظهور موجب می گردد که انسان فریب مدعیان دروغین مهدویت را نخورد و در دام شیادانی که ادعای مهدی بودن دارند، نیفتد.
پیراستگی از بدی ها و آراستگی به خوبی ها
وظیفه ی مهم دیگری که هر شیعه منتظر بر عهده دارد، پیراستن خود از خصایص ناپسند و آراستن خود به اخلاق نیکو است، چنان که در روایتی که از امام صادق (ع) نقل شده، آمده است: هر کس دوست می دارد از یاران حضرت قائم (عج) باشد باید که منتظر باشد و در این حال به پرهیزکاری و اخلاق نیکو رفتار نماید؛ در حالی که منتظر است، پس چنانچه بمیرد و پس از مردنش قائم (عج) به پا خیزد، پاداش او همچون کسی خواهد بود که آن حضرت را درک کرده است. پس کوشش کنید و در انتظار بمانید، گوارا باد بر شما [این اجر]. ای گروه مشمول رحمت خداوند! باید توجه داشت که ما تنها زمانی می توانیم خود را منتظر امام عدالت گستر و پیرو او بدانیم که در زندگی فردی و اجتماعی خود، راه و روش مورد نظر او را اجرا کنیم. چنان که در نامه ی امیرالمؤمنین علی (ع) خطاب به عثمان بن حنیف، فرماندار مصر آمده است: آگاه باش که هر پیروی را پیشوایی است که پیِِ وی را پوید و از نور دانش او روشنی جوید، بدان که پیشوای شما بسنده کرده است از دنیای خود به دو جامه ی فرسوده و دو قرص نان را خوردنی خویش نموده، بدانید که شما چنین نتوانید کرد. لیکن مرا یاری کنید به پارسایی و پاک دامنی و درستی ورزیدن.
پیوند با مقام ولایت
حفظ و تقویت پیوند قلبی با امام عصر(عج) و تجدید دایمی عهد و پیمان با آن حضرت یکی دیگر از وظایف مهمی است که هر شیعه ی منتظر در عصر غیبت بر عهده دارد. بدین معنا که یک منتظر واقعی حضرت حجت (عج) با وجود غیبت ظاهری آن حجت الهی هرگز نباید احساس کند که در جامعه بی مسئولیت رها شده و هیچ تکلیفی نسبت به امام و مقتدای خود ندارد. در روایتی که از امام محمد باقر(ع) نقل شده، آن حضرت در تفسیر این کلام خدای تعالی که می فرماید: (ای کسانی که ایمان آورده اید، شکیبا باشید و دیگران را به شکیبایی فرا خوانید و مراقب و مواظب باشید و از خدا بترسید،باشد که رستگار شوید.) بر انجام واجبات صبر کنید و با دشمنان پایداری کنید و پیوند خود را با امام منتظرتان مستحکم نمایید. همچنین امام صادق (ع) در روایت دیگری که در تفسیر آیه ی مزبور وارد شده، می فرمایند: بر واجبات صبر کنید و یکدیگر را بر مصائب به صبر وادارید و خود را بر پیوند با امامان و [یاری آنها] ملتزم سازید.
کسب آمادگی برای ظهور حجت حق
یکی دیگر از وظایفی که به تصریح روایات، در دوران غیبت بر عهده ی شیعیان و منتظران فرج قائم آل محمد (ص) است، کسب آمادگی های نظامی و مهیا کردن تسلیحات مناسب هر عصر برای یاری و نصرت امام غائب (عج) است.چنان که در روایتی که نعمانی از امام صادق (ع) نقل کرده، آمده است: هر یک از شما باید برای خروج حضرت قائم (عج) [سلاحی] مهیا کنید، هر چند یک تیر باشد. خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد، امید آن است که عمرش را طولانی کند تا آن حضرت را درک کند [و از یاران و همراهانش قرار گیرد]. در روایت دیگری مرحوم کلینی از امام ابوالحسن [موسی کاظم (ع)] نقل می کند که: .... هر کس اسبی را به انتظار امر ما نگاه دارد و به سبب آن دشمنان ما را خشمگین سازد، در حالی که او منسوب به ماست، خداوند روزی اش را فراخ گرداند، به او شرح صدر عطا کند، او را به آرزویش برساند و در رسیدن به خواسته هایش یاری کند.
دعا برای تعجیل فرج
یکی دیگر از وظایف مهمی که بنا به تصریح حضرت صاحب الامر (عج) بر عهده ی همه ی منتظران گذاشته شده، دعا برای تعجیل فرج است . امام عصر (عج) در توقیعی که خطاب به "اسحاق بن یعقوب"صادر شده، می فرمایند: برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید که فرج شما همان است. امام حسن عسکری (ع) نیز دعا برای تعجیل فرج را شرط رهایی از فتنه های دوران غیبت دانسته، می فرمایند: به خدا سوگند [او] غیبتی خواهد داشت که در آن تنها کسانی از هلاکت نجات می یابند که خداوند آنها را بر قول بر امامتش ثابت قدم داشته و در دعا برای تعجیل فرجش موفق کرده است.
دعا برای تعجیل فرج از چنان اهمیتی برخوردار است که امام صادق (ع) می فرماید: هر کس بعد از نماز صبح و بعد از نماز ظهر بگوید: «خداوندا! بر محمد و خاندان او درود فرست و در فرج ایشان تعجیل کن. نمیرد تا قائم (عج)را دریابد.» و در روایت دیگری نیز آمده است: هر کس چنین کند خداوند شصت حاجت او برآورده می سازد، سی حاجت در دنیا و سی حاجت از حوائج آخرت و......
انشاء الله از جمله منتظرین واقعی امام زمان (عج) باشیم.
