راهبردهاي فرهنگي مهدويت براي جامعه و دولت زمينه ساز، بر اساس مدل SWOT-بخش چهارم

بخش سوم: تشكيل ماتريس عوامل خارجي و داخلي
ماتريس ارزيابي عوامل خارجي

مرحله اول: عوامل اصلي خارجي (فرصت ها و تهديدها ) را كه قبلاً شناسايي شده انـد فهرسـت كرده و به هر كدام از عوامل يك ضريب اهميت مي دهيم (از 0 تـا 1 بـه نحـوي كـه جمـع كـل وزن ها برابر با يك شود). اين ضريب بيانگر ميزان اهميت نـسبي هـر عامـل بـراي رسـيدن بـه جامعه مطلوب است.
از آن جا كه دادن ضرايب بين صفر و يك كه مجموع آنها يك شود در عمـل مـشكل اسـت، ابتدا به هر عامل، بر اساس نظر خبرگان و متخصصان جامعه آماري اين تحقيق، عددي از يك تا چهار داده (از عدد 1 براي عواملي كه كمترين تأثير و از عدد 4 براي عواملي كه بيشترين تـأثير را در تدوين راهبرد دارند استفاده مي كنيم) و سپس با تقسيم ضريب هر عامل بـر مجمـوع امتيـاز عوامل آنها را نرمالايز نموده ايم.
پس از محاسبه ميانگين تأثيرگذاري كلية فرصت ها و تهديدها جدول زير را تـشكيل داده و بـا نرمال سازي وزن هر يك از عوامل فرصت و تهديد را به دست مي آوريم.
مرحلة دوم: به هريك از عوامل برحسب ميزان تطابق راهبردهاي فعلي جامعـه در اسـتفاده از فرصت ها و رفع تهديدها، نمره هاي بين 1 تا 4 مي دهيم.
عدد 4 به اين معناست كه راهبردهاي فعلي در اسـتفاده از فرصـت هـا و رفـع تهديـدها داراي واكنش عالي هستند و عدد 1 به اين معناست كه واكنش ضعيف است.
براي استفاده از نظر جامعه آماري خبره و متخصص مانند قسمت قبل پرسشنامه اي تنظـيم و نظر جامعه را در اين باره اخذ نموده و پس از جمع آوري، ميانگين نمره هر عامل را محاسبه نموده ايم.

نتیجه نظرسنجی: فرصت ها:
1. الگو قرار گرفتن ايران اسلامي براي ساير كشورهاي مسلمان (لبنان، فلسطين و...): 85/2
2. مطرح شدن حكومت حضرت مهدي به عنوان بهترين تئـوري و كارآمـدترين گزينه براي پايان تاريخ: 6/2
3. اصل ولايت فقيه و وجود رهبري اسلامي مقتدر در رأس حكومت اسلامي ايران: 85/2
4. امكان معرفي جامعـه شـيعه منتظـر ايـران در شـبكه جهـاني اينترنـت و مجـامع بين المللی: 35/2
5. توانمندي متخصصان و نخبگان جامعه در توليد علم و فن آوري: 1/2
6. وجود زمينه هاي همكاري هاي متعدد با كشورهاي مسلمان جهان و بهره گيـري از ظرفيت هاي كشورهاي عضو كنفرانس اسلامي: 05/2

نتیجه نظر سنجی: تهدیدها:
1.گسترش فرقه هاي ساختگي و انحرافي با هـدف تـضعيف وحـدت ملـى و انـسجام اسلامى، تلاش استكبار و مراكز فكـري آنـان در جهـت انحـراف از انديـشه هـاي مهدويت و منجي گرايانه، موعودستيزي دوستان جاهل و دشمنان مغرض در ارائـه
تفسيرهاي غلط از عصر ظهور: 05/3

2. تهديدات فضاي سايبر و استفاده گسترده غرب از فن آوري هاي نوظهـور عليـه جامعه شيعي ايران: 85/2
3. تلاش استكبار جهت ايجاد تقابل هاي سياسي بين سران ارشد نظام ، ايجاد اختلاف بين اقشار مختلف جامعه نظير علما، دانشمندان: 45/2
4. پروژه ايران هراسي و معرفي ايران به عنوان تروريسم و جريان بنيادگرايي در جهان، بازتاب اخبار منفي از ايران در مطبوعـات امريكـايي و تأكيـد بـر مـسائلي از قبيـل بحران هاي سياسي، اجتماعات، زد و خوردهـا و القـاي غيرصـلح آميـز بـودن پرونـده هسته اي ايران: 65/2
5.تشديد اختلافات قومي و مذهبي (دامن زدن به اختلافات شيعه و سني ) در داخل و خارج كشور و سعي در ناامن جلوه دادن فضاي امنيتي جامعه شيعه ايران: 75/2
6. جنگ رسانه اي و ايجاد فضاي رسانه اي در رسانه هاي ديـداري و شـنيداري دربـاره دخالت ايران در عراق، لبنان و ... در نقش بزرگ ترين مدافع تروريسم، جريان سـازي رسانه اي در جهت ايجاد محور فشار عليه ايران از سوي رسانه هاي صهيونيـستي و دنباله روي ساير رسانه ها: 3/2

مرحلة سوم: نمره هر عامل را در ضريب اهميت آن ضرب مي كنيم (اين كار يك نمره مـوزون حاصل مي كند) و سپس نمره هاي موزون عوامل را با هم جمع مي كنيم (با اين عمل امتياز موزون كل جامعه در مطالعه محيط خارجي به دست مي آيد.) که در این بررسی جمع نمرات موزون: 56/2 است.
اين نمره نشان مي دهد كه راهبردهاي فرهنگي فعلي جامعه در برابر عوامل خارجي كه موجب فرصت و تهديد مي شوند واكنش متوسط رو به خوبي داشته است ، ولي جاي بهبود بـسيار زيـادي دارد و بايد از فرصت ها بهره برداري بيشتري نمود و بـا اتخـاذ راهبردهـاي مناسـب تهديـدات را خنثي و حتي آنها را به فرصت تبديل نمود.


ماتريس ارزيابي عوامل داخلي
كليه مراحل انجام شده براي ماتريس ارزيابي عوامل خارجي را براي عوامل داخلي (قوت هـا و ضعف ها) نيز بايد طي نماييم:

مرحله اول: عوامل اصلي داخلي (قوت ها و ضعف ها) را فهرسـت مـي كنـيم و بـه هـر كـدام از عوامل يك ضريب اهميت مي دهيم (از 0 تا 1 به نحوي كه جمع كل وزن ها برابر با يك شود).
از آن جايي كه دادن ضرايب بين صفر و يك كه مجمـوع آن هـا يـك شـود در عمـل مـشكل مي باشد ابتدا به هر عامل بر اساس نظر خبرگان و متخصصان جامعه آماري اين تحقيق عددي از 1 تا 4 داده (از عدد 1 براي عواملي كه كم ترين تأثير و از عدد 4 براي عواملي كه بيش ترين تأثير را در تدوين راهبرد دارند استفاده مي كنيم) و سپس با تقسيم ضريب هر عامل بـر مجمـوع امتيـاز عوامل آنها را نرمالايز مي نماييم.
پس از محاسبه ميانگين تأثيرگذاري كلية قوت ها و ضعف ها جـدول زيـر را تـشكيل داده و بـا نرمال سازي ضريب هر يك از عوامل قوت و ضعف را به دست مي آوريم.
مرحلة دوم : به هريك از عوامل برحسب ميزان تطابق راهبردهاي فعلي جامعـه در اسـتفاده از فرصت ها و رفع تهديدها، نمره اي بين 1 تا 4 مي دهيم.
عدد 4 به اين معناست كه راهبردهاي فعلي در استفاده از قوت ها و مقابله بـا ضـعف هـا داراي واكنش عالي هستند و عدد 1 به اين معناست كه واكنش، ضعيف است.
براي استفاده از نظر جامعه آماري خبره و متخصص مانند قسمت قبل پرسشنامه اي تنظـيم و نظر جامعه را در اين باره اخذ نموده و پس از جمع آوري، ميانگين نمـرات هـر عامـل را محاسـبه نموده ايم.

نتیجه نظرسنجی: قوت ها
1.اعتقاد به قرآن و اهل بيت در سطح جامعه شيعي ايران و گرايش آحاد جامعه ايران بـه معارف بلند اسلام و شيعه: 75/2
2.رويكرد دولت جمهوري اسلامي ايران به برجسته سازي معارف مهدوي و حركت هـاي بنيادي كشور در عرصه توسعه فرهنگ مهدويت در ساليان اخير (تاسيس ده ها نهـاد و مؤسسه با محوريت فعاليت هاي مهدوي):4/2
3.تكريم و بزرگداشت نام و ياد حضرت از طريق برقراري مجـالس بزرگداشـت حـضرت (جشن ها، دعاي ندبه و ...) و زنده نگه داشتن و پويـايي فرهنـگ انتظـار در بـين آحـاد جامعه: 75/2
4.زنده نگه داشتن فرهنگ عاشورا و قيام حسيني و روحية ايثار و شـهادت طلبـي جهـت دفاع از اسلام ناب محمدي: 7/2
5-اقتدار و پيشرفت جامعـه شـيعه ايـران در عرصـه هـاي مختلـف فرهنگـي، اجتمـاعي، اقتصادي، نظامي، علمي و... و عدم وابستگي به ساير ملل: 25/2
6. تكافل اجتماعي جامعه و دولـت زمينـه سـاز ظهـور ايـران در عرصـه هـاي كمـك بـه همنوعان درجامعه و سياست هـا ي اتخـاذ شـده دولـت درتقـسيم مطلـوب و عادلانـه بيت المال و رسيدگي به وضع نيازمندان و محرومان: 7/2

نتیجه نظرسنجی: ضعف ها
1. به روز نبودن متون مهدويت، تك زبانه بودن اكثر متون و كمبود كتاب در زمينه مهدويت: 6/2
2. عدم مشاركت فعال دانشگاه ها، نهادها و وزارتخانه هاي كشور در توليد محتواي مهدوي: 2/2
3. عدم تهيه و توليد فيلم هاي سينمايي مناسب با موضوع مهدويت در كشور: 8/2
4. بسط سطحي مهدويت گرايي و برخورد سنتي مردم با مهدويت و انتظار و گرايش كم تـر به مقوله هاي معرفتي و تعهدآور ريشه دوانيدن برخي از جـشن هـاي غربـي در فرهنـگ اسلامي جامعه و كم اثر بودن رسانه ها و جشنواره هاي مهدوي: 4/2
5. تضعيف فريضه امر به معروف و نهي از منكر در جامعه و گسترش فـساد ، بـي حجـابي و شيفتگي به غرب در سطح جامعه شيعه ايران: 2/2
6. افزايش توزيع و مصرف مواد مخدر و قرص هاي روان گردان در جامعه بـه ويـژه جوانـان جهت غيرفعال نمودن و عدم همراهي آنان با جامعه مهدوي: 2/2
7. نارضايتي مردم از عملكرد برخي دستگاه هاي اجرايي: 8/1

مرحلة سوم: نمره هر عامل را در ضريب اهميت آن ضرب مي كنيم (اين كار يك نمره موزون حاصل مي كند) و سپس نمره هاي موزون عوامل را با هم جمع مي كنيم (با اين عمل امتياز موزون كل جامعه در مطالعه محيط داخلي به دست مي آيد.)
که در این بررسی جمع نمرات موزون 49/2 است.
اين نمره بيانگر وضعيت ميانه در عوامل دروني جامعه اسـت و در واقـع نـشان مـي دهـد كـه شرايط داخلي جامعه نه داراي قوت زيادي است و نه ضعف مفرطـي دارد، لـذا امكـان كـار در آن بسيار زياد است.


ادامه دارد . . .