القاب امام مهدی در کلام امام حسین
امام زمان (ع) القاب مبارکی دارند که بعضی از آن ها، مستقیماً با «عاشورا» در ارتباط است و بعضی از لقب های مقدّس آن حضرت، بر زبان جد بزرگوارشان جاری شده است.
عیسی الخشاب می گوید: از محضر امام حسین (ع) سؤال کردند: آیا شما صاحب این امر هستید؟
«فرمود: لا و لکن صاحبُ الامر الطرید الشرید الموتور بابیه، المکنّی بعمّه، یضع السیف علی عاتقه ثمانیة اشهر؛ [1] نه من نیستم، بلکه صاحب این امر کسی است که از میان مردم کناره گیری می کند و خون پدرش بر زمین می ماند و کنیه ی او کنیه عمویش خواهد بود. آن گاه شمشیر برمی دارد و هشت ماه تمام شمشیر بر زمین نمی گذارد.»
«شرید» و «طرید» -که هر دو به یک معنا است- از القاب حضرت ولی عصر (عج) به شمار می آید. این دو عبارت در زبان امامان معصوم (ع) نیز به کار رفته و معنای آن کنار زده و رانده شده است.
حاجی نوری(ره) در معنای «شرید» می گوید:
رانده شده از مردمی که آن حضرت را نشناختند و قدر وجود نعمت او را ندانستند و در مقام شکرگزاری و مقام حقش برنیامدند؛ بلکه پس از این که از دست یافتن بر او ناامید شدند، به قتل و قمح ذرّیه ی طاهره ی ایشان پرداختند و به کمک زبان و قلم، سعی بر بیرون راندن نام و یاد او، از قلوب و اذهان مردم کردند. [2]
علامه مجلسی (ره) درباره ی این حدیث می فرماید:
«الموتور بابیه» یعنی، کسی که پدرش را کشته اند و طلب خونش را نکرده اند. مراد از والد امام حسن عسکری (ع)، یا امام حسین (ع) و یا جنس والد است که شامل همه ائمه (ع) می شود، و«مکنی بعمه» شاید کنیه برخی از عموهای حضرت، ابوالقاسم باشد، یا این که امام زمان (عج) کنیه اش ابوجعفر، ابی الحسن و یا ابی محمد باشد. بعید نیست علت تصریح نکردن به اسم حضرت و آوردن کنیه، به جهت خوف از عموی حضرت باشد. و قول وسط، ظاهرتر است.» [3]
این روایت امام حسین (ع) ما را متوجه غربت امام عصر (عج) می نماید. در متون اسلامی تعابیر عجیب و تکان دهنده ای راجع به غربت و مظلومیت امام زمان (عج) وجود دارد. امیرمؤمنان حضرت علی (ع) به اصبغ بن نباته می فرماید:
«صاحب هذا الامر الشّرید الطّرید الفرید الوحید؛ عهده دار این امر حضرت مهدی (ع) همان رانده ی آواره ی یکه و تنهاست.» [4]
دوران غیبت، زمان غربت، مظلومیت، صبر و انتظار امام است. بیش از هزار سال غم های عالم را یک تنه به دوش می کشد. در زیارت حضرت مهدی (ع) عرضه داشته ایم:
«السلام علیک ایها الامام الفرید؛سلام بر تو ای امام تنها» [5]
امام موسی بن جعفر در روایت مشابهی به روایت امام حسین (ع) در این رابطه می فرماید:
هو الطّریدُ الوحیدُ الغریبُ الغائبُ عن اهله الموتور بابیه؛ او حضرت مهدی (عج) آن غریب تنهای دور از وطن غایب از دیدگان کسان خویش است که هنوز انتقام خون پدرش گرفته نشده است.» [6]
چرا با توجه به فرمایش امام حسین (ع) قدمی برای زدودن غربت و تنهایی ولی عصر (عج) برنمی داریم؟ [7]

پی نوشت:
1-کمال الدین، ج 1، ص 315 ، ب 30 ، ح 5؛ اثبات الهداه، ج 6، ص 329 ؛ بحارالانوار، ج 51 ، ص 133
2-نجم الثاقب، ص 95
3-بحارالانوار، ج 51 ، ص 39
4-بحارالأنوار، ج 51 ، ص120
5-زیارت سرداب مقدس، صحیفه مهدیه، ص 612
6-کمال الدین، ج 2، ص 361 ، ب 34 ، ح 4
7-این زیارت از طریق یکی از نائبان خاص امام زمان (عج) به دست برخی از اساتید شیخ مفید و سپس به شیخ مفید و سید مرتضی و ابن مشهدی رسیده است، لذا دارای اعتبار ویژه می باشد. ضمن آن که مضامین آن هم سو با روایات است. برای اطلاع بیشتر ر.ک. همره نور، هدایت الله طالقانی.