عقیده به مهدی از آغاز اسلام در بین مسلمین شایع بود. پیغمبر اکرم (ص) نه یک بار بلکه بارها از آن وجود شریف خبر می داده و گاه و بیگاه از دولت مهدی و علائم و آثار و نام و کنیه اش گفتگو می کرده است. احادیثی که از پیغمبر اکرم در این باره صادر شده و از طریق شیعه و سنی به ما رسیده، از حد تواتر متجاوز است. از باب نمونه چند حدیث را می خوانم:
عبدالله بن مسعود از پیغمبر (ص) روایت کرده که فرمود: دنیا تمام نخواهد شد تا اینکه مردی از اهل بیت من که مهدی نامیده می شود بر مردم حکومت کند. [1]
ابوالحجاف روایت کرده که پیغمبر (ص) سه مرتبه فرمود: بشارت باد شما را به مهدی. در هنگام پراکندگی مردم و وقوع گرفتاری های سخت، ظاهر می شود و زمین پر از ظلم و ستم را از عدل و داد پر می کند، دل های پیروانش را سرشار از عبادت نموده عدلش همه را فرا می گیرد. [2]
پیغمبر (ص) فرمود: رستاخیز برپا نمی شود تا قائم بر حق ما قیام کند. هنگامی نهضت می کند که خدا اذنش دهد. پس هر که از وی پیروی کند نجات یابد و هر که تخلف نماید هلاک گردد. ای بندگان خدا! خدا را در نظر داشته باشید و هنگامی که مهدی ظاهر گشت به هر طور ممکن شد بسویش بشتابید اگر چه بر روی برف حرکت نمایید زیرا او خلیفه خدا و جانشین من است. [3]
پیغمبر (ص) فرمود: هر کس قائم فرزندان مرا منکر شود مرا انکار نموده است. [4]
پیغمبر (ص) فرمود: دنیا سپری نشود تا اینکه مردی از اولاد حسین امور امت مرا در دست گیرد و دنیا را پر از عدل و داد کند چنانکه از ظلم و جور پر شده است. [5]
از این دست احادیث زیاد است و از آنها متوجه می شویم که موضوع مهدی و قائم در زمان رسول اکرم (ص) امر مسلمی بوده و آن را به عنوان خبر تازه ای به مردم اظهار نمی داشته بلکه از علائم و آثارش سخن می گفته و می فرموده است: مهدی و قائم معهود از عترت من خواهد بود.
حضرت علی علیه السلام می فرماید: خدمت رسول اکرم (ص) عرض کردم: آیا مهدی موعود از ما خواهد بود یا از غیر ما؟ پاسخ داد: از ما خواهد بود، خدا دین را به دست مهدی ختم می کند چنانکه افتتاحش به دست ما صورت گرفت. به واسطه ما از فتنه ها نجات یابند چنانکه بواسطه ما از شرک نجات یافتند. خدا به برکت وجود ما کینه های ایام فتنه را از دل آنان زائل می کند چنانکه بعد از دشمنی های ایام شرک و بت پرستی، قلوبشان را با هم مهربان نموده در دین، برادرشان گردانید. [6]
ابوسعید خدری می گوید از پیغمبر (ص) شنیدم که بالای منبر می فرمود: مهدی موعود از فرزندان و اهل بیت من، در آخرالزمان خارج می شود، آسمان بارانش را برای او نازل می سازد و زمین گیاهانش را برای او خارج می کند. زمین را از عدل و داد پر می کند چنانکه مردم آن را پر از ظلم و جو نموده اند. [7]
ام سلمه روایت کرده که از پیغمبر شنیدم می فرمود: مهدی از عترت من و از اولاد فاطمه می باشد. [8]
رسول خدا (ص) فرمود: قائم از فرزندان من، نامش نام من و کنیه اش کنیه من و خوی اش خوی من و رفتارش رفتار من خواهد بود. مردم را به کیش و آیین من وادار نموده به کتاب خدا دعوت می کند. هرکس او را اطاعت کند مرا اطاعت نموده و هر کس از وی نافرمانی کند عصیان مرا به جای آورده است. هر کس در زمان غیبت منکرش شود مرا انکار نموده، هر کس تکذیبش نماید مرا تکذیب کرده است و هر کس تصدیقش نماید مرا تصدیق نموده است. از تکذیب کنندگان او و کسانیکه گفتار مرا درباره اش انکار نمایند و امتم را گمراه کنند، نزد خدا شکایت خواهم کرد. ستمکاران به زودی بازگشت و عاقبت کار خویش را مشاهده خواهند نمود. [9]
ابوایوب انصاری می گوید: از رسول خدا (ص) شنیدم که می فرمود: من سید و بزرگ پیغمبرانم و علی سید اوصیاست. دو فرزندم بهترین فرزندان می باشند. امام های معصوم از ما و نسل حسین به وجود خواهند آمد، و مهدی این امت از ماست. سپس یک نفر بادیه نشین برخاست و عرض کرد: یا رسول الله امام های بعد از تو چند نفرند؟ فرمود: بعدد اسباط و حواریین عیسی و نقیبان بنی اسرائیل. [10]
حذیفه روایت کرده که پیغمبر فرمود: امام های بعد از من بعدد نقیبان بنی اسرائیل می باشند. نه نفرشان از نسل حسین به وجود خواهند آمد و مهدی این امت از ماست.. آگاه باشید! آنان با حق و حق با آنهاست پس بنگرید که بعد از من چگونه با ایشان رفتار می کنید. [11]
سعید بن مسیب از عمر و عثمان بن عفان روایت کرده که گفتند: ما از رسول خدا شنیدیم که می فرمود: امام های بعد از من دوازده نفرند که نه نفرشان از نسل حسین هستند و مهدی این امت از ماست. هر کس بعد از من دامن آنان را بگیرد هر آینه به ریسمان محکم خدا چنگ زده است و هر کس آنان را رها کند خدا را رها نموده است. [12]



پی نوشت:
1- عبدالله بن مسعود قال، قال رسول الله (ص): لایذهب الدنیا حتی یلی امتی رجل من اهل بیتی یقال له المهدی – بحارالانوار چاپ اسلامیه سال 1384 هجری ج 51 ص 75 – اثبات الهداه ط 1 ج 7 ص 9
2-ابوالحجاف قال، قال رسول الله (ص): ابشروا بالمهدی، قالها ثلاثا یخرج علی حین اختلاف من الناس و زلزال شدید یملاء الارض قطاً وعدلا کما ملثث ظلماً وجوراً. یملاء قلوب عباده عباده ویسعهم عدله – بحارالانوار ج 51 ص 74
3- قال رسول الله (ص): لاتقوم الساعه حتی یقوم القائم الحق مناودلک حین یإذن الله عزوجل له، و من تبعه تجا و منتخلف عنه هلک. الله الله عبادالله! فأتوه ولو علی الشلج فانه خلیفه الله عزوجل و خلیفتی – بحارالانوار ج 51ص 65 – اثبات الهداه ج 6 ص 382
4- قال رسول الله (ص): من انکر القائم من ولدی فقه انکرنی بحار ج 51 ص 73
5- قال النبی (ص): لاتذهب الدنیا حتی یقوم بامر امتی رجل من ولد الحسین یملاء ها عدلا کما ملئت ظلماً وجوراً- بحار ج 51 ص 66

6- علی بن ابیطالب علیه السلام قال قلت: یا رسول الله أمنا آل محمد المهدی ام من غیر نا؟ فقال رسول الله: لابل منا، یختم الله به الدین کما فتح بنا و بنا ینقذون من الفتن، کما انقذوا من الشرکت و بنا یؤلف الله بین قلوبهم بعد عداوه الفتنه اخواناً کما الف بینهم بعد عداوه الشرک اخواناً فی دینهم – بحار الانوار ج 51 ص 84- اثبات الهداه ج 7 ص 191. مجمع الزوائد تألیف علی بن ابی بکر هیثمی ط قاهره ج 7 ص 317
7- عن ابی سعید الخدری، قال سمعت رسول الله (ص) یقول علی المنبر: ان المهدی عن عترتی من اهل بیتی یخرج فی آخرالزمان تنزل السماء قطرها و تخرج له الارض بذرها، فیلماء الارض عدلا و قطاً کما ملاء ها القوم ظلماً وجوراً – بحارالانوار ج 51 ص 74-اثبات الهداه ج 7 ص 9
8-عن ام سلمه قالت: سمعت رسول الله (ص) یقول: المهدی من عترتی من ولد فاطمه – بحار ج 51 ص 75
9- بحارالانوار ج 51 ص 73
10- اثبات الهداه ج 2 ص 531
11- حلیفه بن اسید عن النبی (ص) انه قال: الائمه بعدی بعدد نقباء بنی اسرائیل، تسعمه من صلب الحسین و متا مهدی هذه الامه. الاانهم مع الحق و الحق معهم، فانظروا کیف تخلفونی – اثبات الهداه ج 2 ص 533
12- اثبات الهده ج 2 ص 526