ايام الله

در آيه پنجم سوره مباركه ابراهيم آمده است:... و ذکرهم بايامِ الله از امام محمد باقر علیه السلام روايت است كه ايام الله سه روز است: روز قيام قائم ارواحنا له الفداء، روز رجعت و روز قيامت. [1] اين حديث به همين تعبير از امام صادق علیه السلام نيز روايت شده است. [2] و در تفسير على بن ابراهيم قمى نيز آمده كه "ايام الله " سه روز است: روز قيام قائم ارواحنا له الفداء، روز مرگ و روز رستاخيز. [3]



چهل روز قبل از قيامت

بيشتر روايات دلالت دارند بر اين كه حضرت مهدى ارواحنا له الفداء، چهل روز قبل از قيامت از دنيا خواهند رفت و در اين چهل روز، حالت نابسامانى و نشانه هاى خروج مردگان از قبور و برپايى قيامت براى رسيدگى به حساب خلايق خواهد بود.[4] رواياتى هم داريم به ابن مضمون كه زمين از حجت خدا خالى نخواهد بود، مگر چهل روز قبل از قيامت [5]



بواسير

نوعى بيمارى است كه در مقعد يا بينى پديد مى آيد. [6] فزونى اين بيمارى از نشانه هاى قيامت است. [7]درباره نشانه هاى آخر الزمان نيز آمده است كه بواسير، مرگ ناگهانى و جذام فراوان مي شود. [8]



اشتراط الساعه

به معناى نشانه هاى برپايى قيامت است . در منابع روايى، از برخى نشانه هاى ظهور، به عنوان نشانه هاى برپايى قيامت ياد شده است. مانند: خروج دجال، آشكار شدن خورشيد در ناحيه مغرب، نزول عيسى علیه السلام از آسمان و...

پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم مى فرمايند: ده چيز، پيش از برپايى قيامت، ناگزير رخ خواهد داد: خروج سفيانى و دجال، پيدا شدن دود و چهار پا، خروج قائم، طلوع خورشيد از مغرب و فرود آمدن عيسى علیه السلام از آسمان، فرو رفتن در زمين در ناحيه مشرق و فرو رفتن در منطقة جزيرة العرب، آتشى كه از انتهاى عَدَن برمى خيزد و مردمان را به سوى صحراى محشر مي كشاند. [9] برابر اين حديث، خروج سفيانى و دجال، طلوع خورشيد از مغرب و... از نشانه هاى قيامت است و حال آن كه در روايات ديگر، آن ها به روشنى از نشانه هاى ظهور معرفى شده اند. البته همه اين رخدادها كه از وقوع آن ها خبر داده شده، چه به عنوان نشانه هاى ظهور و چه به عنوان نشانه هاى قيامت، پيش از برپايى قيامت هر چند با فاصله زياد واقع خواهند شد. با اين حساب، آن چه در طول دوره غيبت كبرى واقع شود، به طور طبيعى بيش از برپايى قيامت واقع شده و در نتيجه از نشانه هاى قيامت است [10]بر اين اساس، همه نشانه هاى ظهور، به گونه اى نشانه هاى قيامت هم هستند، ولى همه نشانه هاى قيامت، نشانه هاى ظهور نمى توانند باشند، زيرا ممكن است برخى از آن ها پس از ظهور حضرت مهدى ارواحنا له الفداء واقع شوند. [11]

البته يكى از نشانه هاى حتمى قيامت، ظهور حضرت مهدى ارواحنا له الفداء است. و اما اشراط ساعت در احاديث اهل سنت ده چيز است: خروج دابة الارض، طلوع خورشيد از مغرب، نزول حضرت عيسى علیه السلام، خروج دجال، فتح يأجوج و مأجوج، آتشى كه از قعر عدن خارج مى شود، دخان، طوفان يا گردباد، خسفى در مشرق، خسفى در مغرب و خسفى در جريرة العرب. [12]

در قرآن كريم، تعبير "اشراط الساعه" فقط يك بار آمده است:فهل ينظرون الا الساعة ان تاتيهم بغتة فقد جاء اشراطها فاني لهم اذا جاءتهم ذکراهم. [13]



دابة الارض

از القاب حضرت مهدى ارواحنا له الفداء شمرده شده و خروج آن از علائم آخر الزمان است.

امير المومنين علیه السلام فرمود: آگاه باشيد! قسم به خداوند كه دابة الارض ، انسان است [14]اين واژه، متخذ از آيه و اذا وقع القول عليهم اخرجنا لهم دابة من الارض [15] مي باشد. اين آيه و سه آيه بعد از آن، از واقعه هولناكى كه در آينده به وقوع مي پيوندد خبر مي دهند. معنى ظاهر آيه اين است: هنگامي كه مردم مستوجب عذاب شدند و دوران مهلت پايان پذيرفت( جانورى ) جنبنده اي را از زمين بيرون مي آوريم كه با آن ها سخن مي گويد كه مردم به آيات ما يقين نمي آورند مشهور ميان شراح حديث و اغلب مفسران، اين است كه دابة الارض از علامات قيامت است، يا نخستين علامت است كه كوه صفا منشق مي شود در اخبار شيعه، مكرر آمده كه دابة الارض از نشانه هاى قيامت است و امير المومنين على علیه السلام است در بيشتر كتب حديث اهل سنت آمده كه دابة الارض، همان صاحب عصا و ميسم آلت نشانگذار است. منظور از عصا، عصاى حضرت موسى علیه السلام است كه در دست آن حضرت خواهد بود، و ميسم به معناى چيزى است كه به وسيله آن بر پيشانى چارپايان داغ مي زنند و نشان دار مي كنند، چنان كه در آخرت، امير مؤمنان قسيم الجنة و النار هستند، در رجعت نيز دوست و دشمن را از يكديگر جدا مي كنند و بر روى بينى دشمنان مهر باطله مي زنند. [16]در حديثى آمده كه در روز سوم ورود حضرت مهدى ارواحنا له الفداء به بيت المقدس، دابة الارض خارج مي شود. [17]
از نظر روايات اهلبيت عصمت و طهارت هيچ ترديدى نيست كه منظور از دابة الارض رجعت وجود مقدس حضرت على بن ابى طالب علیه السلام مي باشد كه احاديث فراوانى در اين زمينه به دست ما رسيده است كه به برخى از آن ها اشاره مي كنيم: امام باقر علیه السلام از حضرت على نقل مي كنند كه فرمود: من تقسيم كننده بهشت و دوزخم، كسى وارد آن ها نمي شود جز بر اساس تقسيم من. من فاروق اکبرم. من پيشواى آيندگانم. من گزارشگر گذشتگانم. جز رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم كسى بر من پيشى نمي گيرد .او و من در يك صراط مستقيم، جز اينكه اين صراط به نام اوست. به من شش فضيلت داده شد:

1. علم منايا و بلايا و وصايا به من داده شد.

2. سخن فصل جدا كننده حق و باطل به من عطا شد.

3. من صاحب رجعت ها هستم.

4. فرمانروائى كل به من عطا شده.

5. من صاحب عصا و ميسم هستم.

6. من دابة الارض هستم كه با مردم سخن خواهم گفت [18]

امام صادق علیه السلام مي فرمايد: روزى رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم وارد مسجد شدند و مشاهده كردند كه امير مؤمنان علیه السلام شن هاى مسجد را زير سرش بالش كرده و خوابيده است. با پاى مباركشان او را حركت دادند و فرمودند: اى دابة الارض برخيز. يكى از اصحاب گفت: اى رسول گرامي آيا ما همديگر را با اين نام بخوانيم فرمود: نه، به خدا سوگند كه اين نام به او اختصاص دارد. او همان دابة الارض است كه خداى تبارك و تعالى در كتابش فرموده: چون سخن بر آن ها فرود آيد جنبنده اى را از زمين بيرون مي آوريم و براى مردم سخن مي گويد كه مردم به آيات ما باور نمي كردند. سپس خطاب به على علیه السلام فرمود اى علي چون آخر الزمان فرا رسد خداوند تو را در زيباترين صورتى ظاهر مي سازد و در دست تو ميسمي آهنى هست كه دشمنانت را با آن علامت مي گذارى[19]

رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم در وصف دابة الارض فرمود: تيز پائى به او نمي رسد، فرار كننده اى از او فوت نمي شود. مؤمن را نشان مؤمن، و كافر را نشان كافر مي زند. عصاى حضرت موسى و انگشتر حضرت سليمان با اوست. [20]

امام صادق علیه السلام از رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل مي كند كه در شب معراج گفته شد: اى محمد! على اول است، زيرا او نخستين امامي است كه پيمان مرا پذيرفته است على آخر است، زيرا او آخرين امامي است كه روحش را قبض مي كنم. او همان دابة است كه با مردم سخن مي گويد[21] رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم در ضمن حديث مفضلى مي فرمايد كه دابة الارض سه بار ظاهر مي شود.

و هر سه را بيان مي فرمايد از محضر امير مؤمنان در مورد "دابة الارض " پرسيدند، فرمود به خدا سوگند، آن جنبنده اي نيست كه دم داشته باشد، بلكه جنبنده اى است كه ريش دارد. [22]

امير مؤمنان در ضمن خطبه مفصلى كه در مورد "دجال" ايراد فرموده است، بعد از شرح كشته شدن دجال مي فرمايد پس از آن طامه كبرى است اصحاب پرسيدند: "طامه كبرى " چيست؟ فرمود" "خروج دابة الارض است كه در نزديكى صفا ظاهر مي شود انگشتر حضرت سليمان وعصاى حضرت موسي در دست اوست... هنگامي كه سرمي را بلند مي كند همه كسانى كه در ميان مشرق و مغرب هستند به قدرت الهى او را مي بينند. و آن پس از طلوع خورشيد از مغرب است كه در آن هنگام درِ توبه بسته مي شود[23]
از بررسى روايات اهل سنت استفاده مي شود كه از نظر آن ها نيز، روايات بسيار مشابه روايات شيعه است، جز اين كه به رجعت و به نام مقدس حضرت على علیه السلام تصريح نكرده اند، ولى غالب نشانه ها يكى است. اينك فهرست نشانه ها يکي كه در احاديث اهل سنت در مورد "دابة الارض " آمده است:

براى دابة الارض سه خروج است [24] اولين نشانه، طلوع خورشيد از مغرب است و خروج دابةالارض [25]خروج دابة الارض از مسجد الحرام است. [26] خروج دابة الارض از نزديكى صفا است. [27] انگشتر حضرت سليمان و عصاى حضرت موسى در دست اوست [28]. سه بار بانگ برمي آورد و همه مردم مشرق و مغرب آن را مي شنوند. [29] چون دابة الارض خارج شد در توبه بسته مي شود. [30] دابة الارض مؤمن وكافر را نشان مي گذارد كه براى همه شناخته مي شوند. [31]طلوع خورشيد از مغرب ملازم خروج دابة الارض است، هركدام از آن دو جلوتر واقع شود، آن ديگرى به دنبال آن واقع مي شود.

خروج دابة الارض يكى از اشراط ساعة دهگانه اى است كه بيش از قيامت بدون ترديد تحفق خواهند يافت.

از بررسى احاديث، به اين نتيجه مي رسيم كه روايات اهل سنت در مورد دابة الارض دقيقا با روايات شيعه منطبق است جز اين كه تصريح نكرده اند كه منظور از آن مولاى متقيان امير مؤمنان علیه السلام مي باشد. [32]