اينكه مؤمن از فراق و دور ماندن از آن حضرت اندوهگين و مهموم باشد و اين از نشانههاى دوستى و اشتياق به آن حضرت است.
و در ديوان منسوب به سرور و سالارمان حضرت اميرالمؤمنين علیه السلام در بيان دلايل و نشانههاى دوستى راستين چنين آمده:
وَمِنَ الدَّلائِلِ أَنْ يُرى مِنْ شَوْقِهِ
مِثْلَ السَّقِيمِ وَفِي الفُؤادِ غَلآئِلُ
وَمِنَ الدَّلائِلِ أَنْ يُرى مِنْ أُنْسِهِ
مُسْتَوْحِشاً مِنْ كُلِّ ما هُوَ شاغِلُ
وَمِنَ الدَّلائِلِ ضِحْكُهُ بَيْنَ الوَرى
وَالقَلْبُ مَحْزُونٌ كَقَلْبِ الثّاكِلِ
و از نشانهها، اين است كه از شدّت شوقش همچون بيمارى ديده شود كه دلش از شدّت درد مىجوشد.
و از نشانهها، اين است كه از فرط اُنس گرفتن با محبوب ديده شود كه از هر چه او را از وى مشغول مىدارد وحشت كند و گريزان باشد.
و از نشانهها، خنديدنش در ميان مردم است، در حالى كه دلش مالامال از اندوه است همچون زن جوان از دست داده .
و دليل بر اينكه اين امر از نشانههاى اهل ايمان است و در اوج حُسن و برترى مىباشد، اخبار بسيارى است كه از امامان معصومعليهم السلام روايت گرديده، از جمله:
1- رواياتى كه حاكى است؛ از جمله نشانههاى يك فرد شيعه آن است كه در اندوه و حزن امامان محزون و اندوهگين باشد و ترديدى در اين نيست كه غيبت مولايمان حضرت حجّت ارواحنا له الفداء و آنچه از حزنها و محنتها بر آن حضرت و بر شيعيانش وارد مىگردد، از بزرگترين و مهمترين علل حزن و اندوه امامانعليهم السلام است، چنانچه از حديث آينده در فضيلت گريستن بر فراق آن جناب برايتان معلوم خواهد شد، ان شاء اللَّه تعالى.
2- در كتاب كمال الدين به سند خود، از مولايمان حضرت ابوالحسن الرضاعليه السلام آورده كه فرمود: چه بسيار زنان جگرسوخته مؤمنه، و چه بسيار مردان مؤمن اَسَفناك جگرسوخته خواهد بود آنگاه كه ماء معين (آب گوارا) مفقود و غايب گردد. [1]
3- در كافى از حضرت ابوعبد اللَّه امام صادقعليه السلام روايت آمده كه فرمود: شخصِ مهموم به خاطر ما، كه غم و اندوهش از جهت ظلمى است كه بر ما رفته، نَفَس كشيدنش تسبيحگويى است و هَمّ او به خاطر امر ما عبادت است و پنهان داشتنش سِرّ ما را، جهاد در راه خداوند است. [2]
كلينى فرموده: محمد بن سعيد يكى از راويان اين حديث به من گفت: اين را با آب طلا بنويس كه چيزى بهتر از اين ننوشتهام
4- يكى از حقوق شخص مؤمن بر مؤمن ديگر، آن است كه به خاطر اندوه او اندوهگين گردد، كه بدون ترديد اين حق براى مولايمان حضرت صاحب الزمان ارواحنا له الفداء بر تمامى افراد باايمان ثابت است، به طريق اولويت قطعى يعنى هرگاه افراد عادى از مؤمنين چنين حقّى را دارا باشند، امام و مولايمان حضرت حجّت الزمان ارواحنا له الفداء كه پيشواى آنان و ركن ايمان است، به طور قطع، سزاوارى بيشترى در اين حق برايش ثابت مىباشد. [3]
5- در مجلّد سوم بحار از مسمع كردين، از امام ابوعبد اللَّه صادقعليه السلام روايت آمده كه فرمود: همانا آنكه دلش به خاطر ما به درد آيد، البته روزى كه ما را هنگام مرگش ديدار كند، خوشحال خواهد شد، به طورى كه آن خوشحالى و سرور، پيوسته در دلش باقى خواهد ماند، تا اينكه در كنار حوض كوثر بر ما وارد گردد. و به درستى كه كوثر از ديدن دوستدار ما خرسند مىشود، تا آنكه از انواع غذاها به او مىچشاند، كه مايل نشود از كنار آن دور گردد.
اى مسمع! هر آن كس از آن جُرعهاى بنوشد، ديگر هيچگاه تشنه نخواهد شد و به مشقّت و رنج نخواهد افتاد يا هيچ وقت آبى نخواهد خواست و آن به خنكى كافور است و بوى مشك و مزه زنجبيل، از عسل شيرينتر و از كره لطيفتر و از اشك زُلالتر و از عنبر خوشبوتر است، از تسنيم (چشمه بلند و بالاى بهشت) بيرون مىآيد و بر نهرهاى بهشت مىگذرد، بر روى زمينهاى از دُرّ و ياقوت روان است، در آن جامهايى هست بيش از شمار ستارگان آسمان، بوى آن از مسافت هزار سال به مشام مىرسد، جامهاى آن از طلا و نقره و گوهرهاى مختلف مىباشد، بوى خوشِ آن، بر صورت نوش كنندهاش مىوزد، تا آنكه شخصى كه از آن نوشيده مىگويد: اى كاش اينجا واگذشته مىشدم كه به جاى اين، هيچ چيز ديگرى نخواهم و از آن دور نشوم، البته تو اى كردين! از كسانى هستى كه از آن سيراب مىگردى.
و هيچ چشمى به خاطر ما گريان نشود، مگر اينكه به نعمت نگاه كردن به كوثر نايل گردد و به دوستان ما، از آن بنوشانند و البته چنين است كه هر كس از آن مىآشامد لذّت و مزه و اشتهايى خاصّ برايش حاصل مىگردد، بيش از شخص ديگرى كه محبّتش نسبت به ما كمتر است... . [4]