شکي نيست که رهبري پيشوايان الهي به منظور هدايت مردم به سر منزل کمال مطلوب است و اين امر در صورتي ميّسر است که آنها آمادگي بهره برداري از اين هدايت الهي را داشته باشند. اگر چنين زمينه مساعدي در مردم وجود نداشته باشد، حضور پيشوايان آسماني در بين مردم ثمري نخواهد داشت.
متأسفانه فشارها و تضييقاتي که بويژه از زمان امام جواد - عليه السلام - به بعد بر امامان وارد شد، و محدوديتهاي فوق العاده‏اي که برقرار گرديد - به طوري که فعاليتهاي امام يازدهم و دوازدهم را به حداقل رسانيد - نشان داد که زمينه مساعد جهت بهره مندي از هدايتها و راهبريهاي امامان در جامعه (در حدّ نصاب لازم) وجود ندارد. ازينرو حکمت الهي اقتضا کرد که پيشواي دوازدهم، بتفصيلي که خواهيم گفت، غيبت اختيار کند تا موقعي که آمادگي لازم در جامعه به وجود آيد.
البته همه اسرار غيبت بر ما روشن نيست ولي شايد نکته‏اي که گفتيم رمز اساسي غيبت باشد. در روايات ما، در زمينه علل و اسباب غيبت، روي سه موضوع تکيه شده است.